Çip Üstünde Doku/Organ Teknolojisi

Açıklayıcı bir dille ifade etmek gerekirse vücut sistemlerinin oluşturulması adına birbirine bağlanmış durumda olan organlar ağıdır. Bedensel bir sistemin-yapının çoğaltılmasına yönelik olup halihazırda çok farklı modellerin geliştirilmesine devam edilir. Çip üzerinde insan teknolojisi olarak da tanımlanmakla beraber çip üstünde doku-organ teknolojisi farmakokinetik özelinde kullanılır. Bunun ana sebepleri de tasarlanmış modellerin ucuz ve yüksek verimli olmasıdır.

Akciğer-kalp-karaciğer modeli başta olmak üzere baktığımızda, yumurtalık-fallop tüpü-uterus-serviks- karaciğer modeli, kalp- karaciğer- nöron- iskelet kası modeli vardır. Çok daha fazla model ortaya koyulduğu da bilinmektedir. Minyatür in vivo organlar ağı olarak düşünüldüğünde etki gücü yüksektir. İnsan dokularının kullanılmasıyla ilaç olasılığı da yükselir. Özellikle geleneksel hayvan modelleriyle kıyaslandığında yüksek bir oranda doğruluğa sahip olduğunu söylemek de yanlış olmayacaktır. Peki, çip üstünde doku organ teknolojisi nasıl çalışır?

Çip Üstünde Doku Teknolojisi Çalışma Prensibi

Birbirine bağlı daha fazla sayıdaki çip üstü organ modelinden meydana gelen çip üstü organın çalışma prensibi, yeniden bir organın üretilmesine yöneliktir. Bu amaçla önemli üç unsur ortaya çıkar. Organ yapısı, mikro akışkanlar ve kök hücreler. Bu üçlü kombinasyon bağlamında bir çalışmanın olduğu açıktır. Çip üstü organ modellerinin besin sağlama hedefiyle mikroakışkanlar kullandığı bilinir. Kayma stresi ve daha da önemlisi sinyal molekülleri düşünüldüğünde verimli bir ortamın bu şekilde elde edildiği söylenebilir. Ortama daha fazla bağlılık söz konusu olurken in vivo benzeri morfolojik yapıda bir organ oluşturulur.

Organ yongaları oluşturulma süreciyle birlikte birbirleri arasındaki ortaklık yapısı da beraber hareket edilmesini mümkün kılar. Dış yapıyla kaplı her organda iki mikrotüp vardır. Burada mikrotüpler arasında ise gözeneklere sahip bir zar bulunur. Ayrı iki mikrotüpten bir tanesinin mikroakışkanı sağlaması devam ederken diğeri ise organ fonksiyonuna göre kullanılır. Organ dokularının oluşturulma sürecinde kök hücrelerin uygun olup olmamasına azami dikkat edilir. Çok aşırı bir potansiyel olmaması gerekli olup gerekli dokuların oluşturulması açısından farklılaşmaya yönlendirilmesi yapılır.

Yonga Geçişleri Nasıl Olur?

Tek bir organ üzerinden yonga geçişleri olması, gövdeye doğru geçme durumu farklı yöntemlerle gerçekleşebilirken Mikropump devreye girer. Gerek mikroakışkan gerek diğer bileşenleri üzerinde kontrol sağlamasına karşın hava kabarcığına neden olunması riskine sahiptir. Pompasız yerçekimi ise kontrolün azaltılmasıyla beraber daha rahat bir ortam yaratarak işlemi gerçekleştirir. Sistem ölçeklendirme özelinde de yine iki ayrı husus vardır. Yeniden bir ortam oluşturulması adına bu iki yol kullanılabilir. Allometrik olarak ifade edilen seçenekte organ büyüklüğü esas kabul edilir. Doku yoğunluğuna göre süreç tamamlanır. Diğer seçenekte ise her bir organda kanın var olduğu süreye göre hesaplama söz konusudur.

Gelecekte Çip Üzerinde Doku Organ Teknolojisi Getirileri

Yüksek verimli minyatürleştirme olarak da tanımlanmasının yanı sıra hayvan dokuların yerine kullanılabilmesinden ötürü hatalı sonuçlar olabildiğince az olur. Bu sayede gerekli durumlar düşünüldüğünde ilaçların keşifleri daha hızlı olacaktır. Yıpranma süreleri kısalmış olacak ve insan sağlığına katkısı da daha geniş çerçeve sağlayacaktır. Genel anlamda bakıldığında ilaç geliştirmenin birçok aşamasında yararlanılan bir teknolojidir. Vücut içi kullanımların neler getireceği, diğer organlarda olabilecek yan etki durumlarına bakılır. Dozaj seviyesinin belirlenmesi, yüksek seviyelerde var olabilecek tepkimelerin nasıl olduğu da yine görülür. Motor nöron hastalıkların incelenmesi adına da önemlidir. Gıda bileşenleri ya da kozmetiklerin ölçülmesine adına da kullanımında sakınca yoktur.

Vücut sistemi modellerinin üretilmesi, yeni ilaçların keşfedilmesi, bunların sahip olduğu etkinin görülebilmesi oldukça değerlidir. Özellikle kök hücre çalışmalarında etkisi yüksektir. Gelecekte hastalıklı dokuların iyileştirilmesi, yenilenmesi adına yapılacak çalışmaların daha kapsamlı olacağı göz önüne alındığında çip üzerinde doku organ teknolojisi insan geleceğine doğrudan katkılar sunacaktır.