Alfred Nobel Kimdir? Hayatı, Çalışmaları Nelerdir?
Alfred Nobel Kimdir?
1883 yılının 21 Ekim günü Stokholm kentinde dünyaya gelen İsveçli bilim insanı Alfred Nobel, birçok farklı alanda yaptığı çalışmalarla adından söz ettirmiştir. Her ne kadar varlıklı bir ailede doğmuş olsa da ilerleyen yıllarda iflasların yaşanmasıyla dramatik durumlar kendisini göstermiştir. 1837 yılında Finlandiya ve sonrasında Rusya’nın Petersburg kentine taşınan Nobel ailesi, bir bakkal dükkânı işletmeye başlamıştır. Babasının geliştirdiği silahların Rus ordusu için kullanılması ise önemli bir dönüşümü beraberinde getirdi.
Babası tarafından devamlı mühendis olarak yetiştirilmek istenen ve bunun için laboratuvarlarda dahi çalışan Alfred Nobel için edebiyatın yeri hep başka oldu. Ancak yine de mayın fabrikaları açarak silah ve askeri alanda çalışmalar kaydeden babasından izinden gittiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Babası ve kendisi dinamit ve mayınların mimarı olarak tarihe geçecektir. Sonraki yıllarda fark edeceği üzere dinamit üzerine yapacağı çalışmaların insanlığa faydadan çok zarar getirdiği bilinmektedir. Birçok farklı ülkede yaptığı deneylerdeki kötü sonuçlar ise asla Nobel’in geri adım atmasını sağlamayacaktı.
Alfred Nobel Çalışmaları
Ascanioa Sobrero ismindeki İtalyan kimyager ile tanışmasıyla birlikte bu alanda çalışmalar gerçekleştirdi. Defalarca yaptığı deneylerde patlamalar yaşayan Nobel, kardeşini de bu patlamalardan bir tanesinde kaybetti. Bununla birlikte geri döndüğü Stokholm kentinde çalışmalarda bulunmasına izin verilmedi. İnsanlardan uzak Malaren Gölü yakınlarında devam ettiği çalışmaları sonucunda dinamit barutunu buldu. 1864 yılında dinamit barutu, 1877 yılında ise Balistit tasarladı. Nitrogliserin ve nitroselüloz oranlarının eşit bulunduğu dumansız barutun mucidi de yine Alfred Nobel oldu.
Önerilen Yazı: Nikola Tesla Kimdir? Hayatı, İcatları Nelerdir?
Alfred Nobel Ödülleri
Fransa ile İtalya arasında çıkan gerginlik sonrasında İtalya’ya geçen Alfred Nobel, ortaya koyduğu çalışmaların insanlık aleyhine kullanılacak olmasından rahatsızlık duydu. Bundan dolayı büyük pişmanlıklar yaşadığı da ifade edildi. 1896 yılının 10 Aralık günü öldüğünde mirası açıklandı. Buna göre sahip olduğu servetiyle bir vakfın kurulması ve insanlığın yararına çalışan kişilere ödüller verilmesini istiyordu. Sahip olduğu servet iki kısma bölünürken yaklaşık 1 Milyon Kron değerindeki miras yeğenleriyle aşığı arasında paylaştırıldı. Geriye kalan 33 Milyon kronluk servetinin ise vakıf üzerinden verilecek ödüller amacıyla kullanımını istedi. Toplamda 33.200.000 kron servetinin bu şekilde kullanılmasını vasiyet etmesi şaşkınlıkla karşılandı.
Tartışmaya açılan bu konuya İsveç hükümeti son verirken Nobel Vakfı kuruldu ve düzenli olarak Nobel Ödülleri verilmeye başlandı. İnsanlık için çeşitli branşlarda faydalı olan buluşları yapan kişilere özel anlama gelen ödüllerin verilmesine bu şekilde başlanmış oldu. Başta Kimya, Fizik, Tıp ve Edebiyat alanlarındaki çalışmalar için ödüllerin verilmesi istenmiş olup sonradan çok daha farklı alanlarda yapılan çalışmalarda ödül kurulları tarafından değerlendirmeye alınmıştır. 1968 yılında ise İsveç Bankası tarafından ekonomi ödülü verilmesi uygun görüldü. Nobel ödüllerinin her yıl 10 Aralık günü verilmesi de ölüm tarihi olmasıyla ilgilidir. Ayrıca sentetik elemente Nobelyum isminin verilmesi de yine sağladığı hizmetlerden ötürüdür.