Dünya’da Korona Virüsü için Aşı Geliştirmeye Çalışan Şirketler
Dünya’da Corona Virüsü için Aşı Geliştirmeye Çalışan Şirketler
Dünya’da Korona virüsüne karşı yapılan projelerde kıyasıya bir rekabet var. Birçok firma tahmini 100 milyar $’lık pastadan almak için birbiriyle yarışıyor. Biz de ilerleme kaydeden firmaları listeledik.
Moderna
ABD’li şirket Moderna, SARS-CoV-2 diken proteini için mRNA içeren lipit nanopartiküller enjekte edilecek bir yöntemle corona virüsü için aşı çalışması yapmaktadır.
Moderna, Zika ve diğer virüslere karşı benzer aşılar geliştiriyor. RNA aşıları üzerine klinik çalışmalar yürüten başka şirketler de var ancak bugüne kadar bu tip hiçbir aşı kullanım için onaylanmadı. SARS-CoV-2 mRNA- 1273, devam eden Faz 1 denemesinin başlamasından önce hayvanlarda test edilmedi. Seattle’da Faz 1 klinik denemesi devam ediyor. Başarılı bir şekilde tamamlandıktan hemen sonra Faz 2 ve 3 denemelerine başlamak için hazırlıklar sürüyor.
CanSino Biyoloji ve Askeri Tıp Bilimleri Akademisi
Bu akademinin destekleyicisi ise Çin’dir. Moderna tarzında corona aşısı için SARS-CoV-2 diken proteini geni taşıyan adenovirüs 5 (Ad5) vektörü enjekte edilecek bir yöntemi kullanıyor.
Adenovirüsler iyi bilinen aşı vektörleridir. CanSino, aynı yöntemle 2017’de Çin’de onaylana Ebola aşısını üretmişti. Şirket, Ad5-nCoV aşısının hayvan modellerinde güçlü bağışıklık tepkisi ürettiğini ve iyi bir güvenlik profiline sahip olduğunu söylüyor. Çin’in Wuhan şehrinde Faz 1 klinik denemeleri devam ediyor.
Oxford Üniversitesi
Oxford Üniversitesi, İngiltere’nin en saygın okullarından birisi. Üniversitesi, aşı için SARS-CoV-2 diken proteini geni taşıyan adenovirüs aşı vektörü (ChAdOx1) enjekte edilecek bir yöntem üzerinde çalışıyor.
MERS için geliştirilen aynı adenovirüs vektörünün Faz 1 denemesi devam ediyor. ChAdOx1 COVID-19 aşısı, devam eden Faz 1 denemesi başlamadan önce hayvanlarda test edilmedi. İngiltere’de Faz 1 ve 2 denemeleri sürüyor.
Inovio İlaç
Inovio ilaç şirketi, ABD’li bir şirket olarak karşımıza çıkıyor. Özel bir cihaz, diken proteinini kodlayan DNA moleküllerini deriden uygular. Aşı şu an hayvanlarda deneniyor. Bu yıl 1 milyon doz aday aşı üretme planlarıyla Faz1 denemeleri sürüyor.
BioNTech ve Pfizer
Almanya’nın sağlık alanında etkili iki firması RNA aşısı üzerinde çalışıyor ama ayrıntıları açıklamadılar.
BioNTech ve Pfizer aynı zamanda influenza için bir RNA aşısı adayı geliştirmek üzere de ortak çalışıyor. Nisan ayında klinik testlere başlanması bekleniyor.
CureVac
Almanya’nın bir diğer önemli şirketi CureVac ise RNA aşısı üzerinden çalışıyor ama bu firmada ayrıntıları vermekten kaçınıyor.
Ocak ayında yapılan açıklamada, karşılaştırma yapmak açısından kuduz için geliştirilen bir aşının Faz 1 denemesinde sadece 1 mikrogram mRNA ile bağışıklık tepkisinin harekete geçirildiği ve bu nedenle de üretim miktarını artırmanın zor olmayacağı belirtildi. Yaz başında klinik testlere başlanması bekleniyor, şirket o zamana kadar 10 milyon doz üretebileceğini söyledi.
Pittsburgh Üniversitesi Tıp Fakültesi
Üniversite, ABD’de yer almaktadır. Deri yoluyla mikroiğneli yamalarla deriden diken proteinin parçalarının verilmesi planlanıyor. 2 Nisan’da EBioMedicine’da yayınlanan çalışmaya göre, aşılanmış fareler, SARS-CoV-2’ye özgü antikorları virüsü nötralize edecek seviyelerde üretti. Önümüzdeki birkaç ay içinde klinik testlere başlanması bekleniyor.
Janssen
Janssen, Belçika’nın önemli medikal şirketlerinden birisidir. SARS-CoV-2’nin genetik materyalinin açıklanmayan bir bölümünü taşıyan adenovirüs 26 (Ad26) vektörü burun içinden uygulanır.
Kasım 2019’da Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde uygulanan Ebola aşısı da dâhil olmak üzere Ad26 tabanlı diğer aşı adaylarını geliştiriyor. Eylül 2020’de klinik testlere başlanması bekleniyor; BARDA’nın (Biyomedikal İleri Araştırma ve Geliştirme Kurumu) desteğiyle, şirket ABD’de her yıl 300 milyon doza kadar aşı üretecek.
Novavax
ABD’nin aşı üzerinde çalışan diğer bir şirketi de Novavax. SARS-CoV-2 diken proteininden elde edilen antijenleri taşıyan nanoparçacıklar kullanılacak.
2012 yılında şirket, şu an SARS-CoV-2 aşı adayı için temel oluşturan bir SARS aşısı geliştirmeye başlamıştı. Mayıs veya haziran aylarında klinik testlere başlanması bekleniyor.
Generex Biotechnology
Kanada’da çalışmalarını hızlandırıyor ve Generex Biotechnology şirketi özel ve patentli Ii-Key bağışıklık sistemi aktivasyon teknolojisini kullanarak bir peptit aşısı geliştirilecek.
Şirket, klinik çalışmalarda diğer bulaşıcı hastalıklar ve kanser için Ii-Key teknolojisiyle başarılı olmuştu. 27 Şubat’ta klinik testlere “90 gün içinde” başlanacağı duyuruldu.
Vaxart
ABD’den bir başka firma olan Vaxart ise farklı SARS-CoV-2 antijenleri içeren bir hap üzerinde çalışıyor.
Farklı antijen kombinasyonlarına dayanan beş aşı adayı test ediliyor. Şirket, klinik çalışmalarda başarı gösteren başka oral rekombinant aşı adaylarına sahip. Klinik testlere 2020 yazında başlanması bekleniyor.
Diğer yazılarımızda ise Türkiye’de yapılan çalışmaları yazacağız. Bizi takipte kalın.
Önerilen Yazı: Sağlık-Biyoteknoloji Yazılarımız (Tıklayınız)
