Balistik Füzeler ve Çeşitleri

Balistik Füze Nedir? Füze Çeşitleri

Nükleer yada diğer başlıkları taşıyabilen uzun menzilli güdümlü yada güdümsüz füzelere balistik füze denir. Bu füzeler tek bir başlık taşıyabildikleri gibi farklı hedefler için farklı başlıklarda bulundurabilirler. Balistik füzeleri farklı kılan şey dik ya da dike yakın bir açıyla fırlatıldıktan sonra atmosfer tabakalarını geçerek uzaya çıkması ve kendini Dünya’nın çekiminden kurtararak daha da büyük bir sürate geçerek tepeden hedefe dalışa geçmesidir.

Özellikle nükleer başlık taşıyan ICBM BF’ler stratosferden(20-50 km) veya mezosferden (50-85 km) “yani bir nevi uzaydan” tekrar troposfere(0-20km) girdiklerinde 7 km/sn hızla hedeflerini vurabilirler. Bu hız ses hızının 20 katı olduğundan ötürü, füzeyi durdurmak için gerekli süre bir hayli düşüktür.

Böyle bir balistik füzeyi tespit, teşhiş ve durdurmak için kalan süre savaş uçaklarına nazaran 1/10 luk bir değerdedir. Yani saatler değil, dakikalar konuşur. Özellikle NBC(nükleer-biyolojik-kimyasal) başlıklı bir BF, yer ile 15-20 km arasında bir mesafede durdurulsa dahi tehlike büyüktür. Bu da diğer bir kısıttır. Tüm bu avantajların yanında BF’lerin çok masraflı olmaları (%90’ının üzeri katı yada sıvı yakıt olabiliyor), noktasal atışlardaki aksaklıklar (bunun için askeri hedeflerden çok kentsel hedefler ile toplumda korku oluşturmak veya kimyasal saldırı amaçlı düşünülmektedirler.) en büyük eksikliklerindendir.

Balistik füzelerin modern askeri harekatlarda kullanımı 2. Dünya Savaşına dayanmaktadır. Adolf Hitler’in intikam adını verdiği v1,v2 ler günümüz cruise füzelerinin atası sayılır. İlkel bir kontrol sistemine sahip olan bu füzeler 250 km menzile sahipti. Bunun yanı sıra 1 km irtifada 500km/saat hızla gidebilmekteydi. V-1 ler yatay yörüngede uçabilmektelerken, V-2 ler parabolik bir yörünge çizebiliyorlardı. Bundan dolayı V-2’ler balistik füze terimini askeri tanımlamalara sokmuştur.

Balistik Füzeler kendi içerisinde 4’e ayrılır.

Kısa Menzilli Balistik Füzeler

İngilizcesi “ Short-Range Ballistic Missilse – SRBM” olan menzili 1000 km’yi geçmeyen füzelerdir. Nükleer başlık taşıma kapasitesine de sahiptirler. Yukarıda anlattığımız gibi V-2 tipleri 2. Dünya Savaşında kullanılmıştır. Bunun yanı sıra Körfez ve İran-Irak savaşlarında da Rus yapımı olan Scud füzeleri kullanılmıştır. Türkiye’nin Roketsan yapımı J-600T Yıldırım I-II-III (150-300-900 km menzilli, Alt Resimdeki) sistemleri vardır.

Yıldırım-füze-sistemi

Orta Menzilli Balistik Füzeler

İngilizcesi “ MediumRangeBallistic Missile -MRBM “ olanmenzili 1000-3000 km arasında olan balistik füzelerdir. Çin’den uzun menzilli füze alımını durduran Türkiye yapılan açıklamalara göre 2500 km menzilli bir füze üzerinde çalışmaktadır. (J-600T Yıldırım IV)

Kıtalararası Balistik Füzeler

İngilizcesi “ Intercontinental Ballistic Missile ICBM ” olan menzili 5500 km ve daha fazla olan, nükleer başlık taşıması amacıyla tasarlanmış füzelerdir. Kimyasal ve biyolojik silah olarak da kullanılabilirler. İlk zamanlarda hedefleri tam olarak vuramadığı için daha çok şehirler için kullanımı amaçlansa da gelişen teknoloji ile beraber askeri alanların vurulması amacıyla da kullanılmaktadır. Üç ana aşamada yol izlerler. ABD’nin sahip olduğu LGM-30 ların 10000 km’nin üzerinde bir menzil özelliği vardır.

Yükselme Aşaması; Katı veya sıvı yakıtlı olmasına göre değişiklik göstermekle beraber 3-5 dk kadar sürer. İrtifası 150- 400 km arasında değişmektedir.

İlerleme Aşaması; Ortalama 25 dk süren bir evredir. Genelde dikey açıda oval bir yörüngede yol alır. Tekrar giriş Aşaması; Füze 100 km irtifada iken başlar ve 2 dk kadar sürer. Hedefe 7km/sn hızla çarpar. (Alt Resimde Amerikan yapımı bir ICBM LGM-30 Minuteman)