Güneş Rüzgarları Nedir? Nasıl Oluşur?
Güneş rüzgarları gibi dünyamızda her gün çeşitli olaylar düzenli bir şekilde olmaktadır. Dünyanın güneş etrafında dönmesi çeşitli doğa olaylarını da beraberinde getirmektedir. Dünyanın kendi etrafında dönmesi de çeşitli doğa olaylarına sebep olmaktadır. Güneşin dünyamız üzerindeki etkisi de bu nedenle artmaktadır. Güneşin dünyamızdaki etkilerinden birisi de rüzgarlar oluşturmasıdır.
Güneş Rüzgarları
Evrenimizde var olan olayların sayı ve çeşitlilik konusundaki fazlalıklarına her geçen zaman yenileri dahil olmaktadır. Bu olayların keşfediliş ve kanıtlama arasında geçen zaman yüzyıl gibi belli bir zaman bile alabildiği oluyor. Bunlardan biriside Güneş Rüzgarlarıdır. Dünyamızdaki yaşamın kaynaklarından olan Güneş’ te olan bir milimlik bir olay bile tüm evrenin dengelerini değiştirebilmektedir. Ayrıca dünyadaki canlı çeşitliliğine doğrudan etki yapabilir.
Peki Güneş’te gerçekleşen olaylar zincirinden yalnızca biri olan, Güneş Rüzgarları Nedir?
Her geçen zamanla güneş, kütle ve enerji kaybetmeye devam etmektedir. Güneşin iyonize olarak kaybettiği kütle ve enerjiye güneş enerjisi denmektedir. Güneşten ayrılan bu parçacık akımları; elektron, proton ve alfalardan oluşur. Bu rüzgarlar gezegenler arası ortamda büyük bir hıza ulaşabilmektedir. Gözlemlenen hıza göre saniyede 250-1000 kilometreye çıkabilmektedir.
Önerilen Yazı: Güneş Pili Nedir? Nasıl Çalışır? Özellikleri Nelerdir?
Güneş Rüzgarları Nasıl Oluşur?
Güneş sistemimizde gerçekleşen bu muazzam olay nasıl oluşmaktadır? Güneş’te hemen her an küçük çapta patlamalar gerçekleşmektedir. Dünya’dan baktığımızda böylesi bir cismin kusuru veya zayıflıkları olduğunu düşünemeyiz fakat gerçekten bir yıldız olan Güneş’in de belli zayıflıkları vardır. Güneş yüzeyinin sıcaklığı 5778 K olarak tahmin edilmektedir. Güneş de var olan her şey gibi fazla yükü kaldıramadığından dolayı sıcaklığı aşırı arttığında gerçekleşen iyonasyon fazla olur. İyonize olan gazda bir hareketlilik meydana gelir. Güneş’in en üst katmanlarında salınan plazma akışı Güneş rüzgarlarına sebebiyet vermektedir.
Güneş Rüzgarlarının Dünya’ya Etkileri ve Tarihçesi
Üzerinde yaşamımızı idame ettiğimiz Dünya’mızı genel olarak ele aldığımızda galakside kapladığı alan bir toz zerreciği kadardır. Güneş’ten uzaklığının etkisi ile soğukluk-sıcaklık dengesi çok hassastır. Dünya’mız Güneşe olan uzaklık bakımından diğer gezegenlere göre bir hayli şanslı durumdadır. Güneş’e uzaklık bakımından Venüs ve Mars gezegenleri arasında bulunmaktadır. İki gezegenden birinin sıcaklığı bir diğerinin soğukluğunu göz önünde bulundurduğumuzda gerçekten o dengenin ne kadar hassas olduğunu anlamış oluruz. Bu kadar kritik bir yerde bulunan Dünya’mız Güneş rüzgarlarından ne denli etkilenmektedir?
Güneş rüzgarlarının etkilerini yani verdiği zarara bakmak için bilim insanlarının Mars gezegeni üzerinde yapmış oldukları araştırmalara göz gezdirmek gerekir. Yapılan araştırmalarda eskiden Mars da Dünya’mıza benzemekteydi. Milyon yıllar önce Dünya’da hayat başlarken Mars’ta da onu sıcak ve nemli tutan bir atmosfer bulunmaktaydı. Yapılan araştırmalar sonucuna göre, Mars zamanla Güneş rüzgarları bombardımanına maruz kalmış ve kurumuştur. Bilim insanları bunu Mars’ın manyetik alanının kaybolmasının sebep olabileceğini düşünmektedirler. Yine Dünya’nın uydusu Ay da atmosfere ve manyetik alana sahip olmadığı için Güneş rüzgarları bombardımanına maruz kalır. Dünya’mız ise manyetik alanı sayesinde Güneş rüzgarlarından büyük oranda korunmaktadır. Dünya’ya ulaşabilen rüzgarlar ise içerdiği elektrik yüklü parçacıklarla kutuplarda Auroraların (kutup ışınları) oluşmasına sebep olmaktadırlar.
Güneş rüzgarları ilk olarak 1859 yılında öne sürülmüşse de ondan yaklaşık olarak yüz yıl sonra bir Sovyet uydusu tarafından gözlenmiştir.
