Güç Kaynağı Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Çalışır?
Güç Kaynağı Nedir?
Bu yazımızda güç kaynağı nedir, özellikleri nelerdir. Güç kaynağı ne işe yarar bunları açıklayacağız. Bilgisayar kasaları başta olmak üzere enerji gerektiren her cihazın en önemli kısımlarının başında güç kaynakları gelir. Özellikle bilgisayarlar da oluşan arızaların çoğunluğu voltaj sorunları yüzünden gelir. Güç kaynağı bilgisayara ve enerji gerektiren yerlere düzenli ve stabil enerji veren sistemlerdir. Güç kaynağının görevi 220 Volt’luk şehir gerilimini 3,3 Volt, 5 Volt ve 12 Volt olmak üzere 3 farklı voltaj değerine indirmek ve bunu bileşenlere dağıtmaktır.
Bilgisayarı oluşturan tüm bileşenler aynı voltaj değerleri ile çalışmaz. Farklı voltaj yani farklı watt değerleri ile çalışır. Güç kaynaklarının toplam çıkış gücü watt ile belirtilir. Güç kaynaklarının üzerindeki bilgi etiketinde desteklenen maksimum amper değerleri görülebilir. Güç kaynağı, tüm donanım birimlerinin elektrik enerjisini sağlayan cihazdır. Üzerinde anakartın, sürücülerin ve kasa içi fanların elektrik enerjisi ihtiyacını karşılamak üzere kablo konnektörleri vardır. Diğer donanım birimleri enerjisini anakarttan alır. Sıradan bir bilgisayarın kullandığı güç kaynağı yaklaşık 450-600 watt güçtedir.
Önerilen Yazı » UPS Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Çalışır?
Güç Kaynağı Yapısı Nasıldır?
Güç kaynağı, 220 volt şehir alternatif akım şebeke gerilimini -12, -5, +3.3, +5, +12 volt gruplarına çeviren donanım birimidir. Her bir çeşit volt değerini taşıyan kablonun rengi farklıdır. Örneğin siyah = nötr, kırmızı = +5 V, sarı = +12 V değerlerini göstermektedir. Yeni ATX güç kaynakları yukarıda anlatılan gerilimlerin haricinde PC kapalı olduğu zaman dahi 5 V gerilim barındıran 5 V’luk bir Stand By kaynağı sunmaktadır.
Her bir bağlantı fişinin yerleşim planını ilgili güç kaynağı üreticisinden veya bilgi kartından bulabilirsiniz. Bu bağlantı fişlerinin gerilim değerleri belirli voltajlardadır. Eğer ölçülen gerilimlerden biri eksik çıkarsa güç kaynağı arızalanmıştır ve kesinlikle değiştirilmesi gerekir. Bu tür bir arızaya düşük kapasiteli güç kaynakları da neden olabilir. Maalesef piyasada, özellikle daha eski modellerde, hâlen düşük kapasiteli güç kaynakları ile karşılaşmak mümkündür. Bilgisayar, ek donanımlarla geliştirildikçe güç kaynağı zaman içerisinde aşırı yüklenir ve bunun sonucunda arızalanır.
Çıkış gerilimini ölçmek için anakartın güç bağlantıları sökülmemelidir. Sağlıklı bir ölçüm yapabilmek için sadece PC kasasının kapağını çıkartmanız yeterli olacaktır. Gerilimleri, rahatlıkla temin edebileceğiniz bir voltmetre veya çoklu ölçüm aracı yardımıyla ölçebilirsiniz. Voltmetrenin ölçüm uçlarının uzun ve ince olması, yukarıdan direkt olarak fişin içerisine girerek buradaki izole edilmemiş uçlara ulaşması için önemlidir.
Önerilen Yazı » Güç Katsayısı (Faktörü) Nedir?
Çıkış Gerilimi Nedir?
Bir ATX güç kaynağında +12,- 12,+5 ve +3.3 gerilim çıkışları mevcuttur. ATX güç kaynağı, ürettiği bu gerilimleri başta anakart olmak üzere birçok cihaza gönderir. Her cihazın güç gereksinimi ve güç girişi farklıdır.
Çıkış Gücü Nedir?
Güç, bir kaynağın verdiği akım ve gerilim değerlerinin çarpımı ile bulunan göreceli bir büyüklüktür. ATX güç kaynağının verdiği gerilim değerleri, toleranslar dahilinde sabittir. Ancak bilgisayar parçaları çalışma durumlarına göre farklı akım değerleri kullanır. Örneğin işlemci, çok çalıştığı sırada veya CD-ROM sürücüdeki CD’nin okunması sırasında daha fazla akım kullanır.
Bir ATX güç kaynağı, bilgisayar sisteminin en yoğun güç gereksinimini bile karşılayacak düzeyde güç üretmek zorundadır. Günümüzde kullanılan sistemlerde PCI Express, DDR3 bellek ve SATA ile beraber güç gereksinimleri de artmıştır. Hatta CPU’ların güç gereksiniminin artması nedeniyle CPU için ikinci bir +12V hattı açılarak işlemcinin çok yük çektiği anlarda yaşanan aşırı yüklenme sorununun önüne geçilmiştir. Ortalama bir bilgisayar sistemi için 450 W bir güç kaynağı yeterlidir ancak daha fazla özellikli sistemler için piyasada daha yüksek güç veren ATX güç kaynakları mevcuttur.
