Teknik olarak kondansatör, elektronlar elektrik alanın içerisinde elektriksel yükü depolar. Bu özelliği kullanılarak yalıtkan bir malzemen, metal olan iki tabaka arasına yerleştirilmesiyle kondansatör dediğimiz elektrik-elektronik devre elemanı meydana gelir. İletkenler arasına yerleştirilen yalıtkan madde ise dielektrik olarak adlandırılmaktadır. Kondansatörler, bu kullanılan dielektrik maddenin cinsine göre farklı isimler alırlar. Bu maddelere örnek verirsek hava, mika, elektrolitik vb. olabiir. 

Kondansatörü oluşturan iletkenlere ise kondansatörün levhaları denir. Basit bir kapasitör iki iletken plaka ile bu plakalar arasındaki yalıtkan izolasyon tabakasından meydana gelir. Kondansatör kapasite birimine farad denmektedir ve C harfi ile gösterilir. Aynı zamanda bir iletkenin elektrik yükünün potansiyeline oranı daima sabittir. Bu sabit sayı C ile gösterilerek; C=Q/U ifadesi elde edilir. Q ifadesi elektrik yüküdür ve birimi kulon ile ifade edilir. V ifadesi ise potansiyelini yani volt ifadesini gösterir. Bu durumda C kapasitesinin Kulon/Volt olduğunu görmüş oluruz. 

Önerilen Yazı » Diyot Nedir? Nasıl Çalışır?

İzolasyon tabakası ince plastik bir yaprak olabilir, fakat bazı kapasitörlerde bunun yerine ince bir hava tabakası kullanılmaktadır. Akılda ilk anlamda kalması bakımından elektrik yüklerini depo etmeye yarayan bir devre elemanı olarakta söyleyebiliriz. Burada akla acaba kondansatör bir pil mi diye gelebilir. Hayır piller gibi uzun bir süre elektriği depolayamazlar ve zamanla depoladıkları elektrik boşalmaya başlar. 

Kondansatörlerin ayrıca yük depolayabilmelerinin bir sınırı vardır. Bir tekeri çok fazla şişirdiğimiz de basınçtan patlarsa kondansatörler de belli bir potansiyel farkından fazlasına dayanamaz ve levhaların birinden diğerine yük sıçraması olur. Bu da levhaların yükünü sıfırlar. Bu durumda ise kondansatör delinmiş veya bozulmuş diye tanımlamalar yaparız.

Bir kapasitör bir DC elektrik güç kaynağına bağlanırsa, elektronlar negatif uca bağlı plakada birikirler. Bunlar karşı plakadaki elektronları uzaklaştırırlar. Uzaklaşan elektronlar pozitif uca doğru akarlar. Bu şekilde bir güç kaynağına bağlanan kapasitör ani olarak şarj olur. Plakalar arasındaki gerilim kaynak gerilimine eşittir. Kapasitör kaynaktan uzaklaştırılsa bile şarjlı kalır. İzolasyon tabakasından dolayı, akım kapasitör üzerinden akamaz. Kapasitör sürekli olarak şarjlı kalır. Bu nedenle, kapasitörler şarj depolmak için oldukça uygundurlar.

Kondansatörlerin Çeşitleri

Kondansatörlerin fiziksel büyüklükleri, çalışma gerilimleri ve depolayabilecekleri yük miktarına bağlıdır. Bununla birlikte temel olarak iki farklı tipte imal edilirler. Bunlar kutuplu(elektrolit) ve kutupsuz kondansatörlerdir. 

Önerilen Yazı » Bobin Nedir? Ne İşe Yarar? Özellikleri, Çeşitleri

Seramik Kondansatör

Bu çeşit kondansatörlerde, metalden oluşan zar levhalar doğrudan doğruya dielektrik kısmı kaplar. Seramik ismi ise dielektrik maddenin seramik veya plastikten olmasından dolayı gelir. Seramik kondansatörün özelliği ise sığasının büyük olmasıdır.

Elektrolitik Kondansatör

Büyük sığa değerlerine ihtiyaç duyulduğunda bu kondansatör kullanılabilir. Burada oksitlenmiş bir metal yaprağının iletken bir çözelti içine yerleştirilmesiyle oluşur. Burada ikinci iletken, muhafaza için kullanılırken ince oksit zar, metal yaprak ile iletken çözelti arasında yerleştirilen dielektrik maddeyi oluşturur. Bu kondansatörün dielektriği çok ince olduğu için yüksek gerilim uygulanamaz.

Kompanzasyon Kondansatör

Bu tarz kondansatörler ise güç katsayısını düzeltmek için kullanılır. iki çinko metalik poliproplen filmin sarılmasıyla oluşur. Buradaki film, poliproilenin vakum altında çinko buharına maruz kalmasıyla oluşturulur. Bu kapasitörün sığası; filmin genişliği, kalınlığı ve sarım sayısı ile beraber kaydırma aralığı ve aktif genişliği ile değiştirilir.

Kapasitans Nedir?

Kondansatör konusunda sıkça kapasitans ifadesini duyarız. Aslında yukarıdaki açıkladığımız gibidir. Aynı ifadelerin farklı okunuşları olarak düşünebiirsiniz. Lakin yine açıklarsak bir kondansatörün şarj depolama kapasitesine kapasitans denir ve yukarıdaki açıklandığı gibi C harfi ile gösterilir. Kapasitansın birimi Farad’dır.

Farad, volt başına depolanan şarj miktarı olarak tanımlanır. Genel ifade ile;

Kapasitans = Şarj / Gerilim

Farad değerindeki kapasitörler, bilgisayar belleklerine bağlı kesintisiz güç kaynaklarını desteklemek amacıyla kullanılırlar. Bununla birlikte, birçok elektronik devresinde çok daha küçük kapasitanslara ihtiyaç duyulur. Çoğu kondansatörde kullanılan birimler; Mikrofarad, nanofarad ve pikofarad’dır. Elektrik yükü depolama, reaktif güç kontrolü, bilgi kaybı engelleme, AC/DC arasında dönüşüm yapmada kullanılırlar ve tüm entegre elektronik devrelerin vazgeçilmez devre elemanı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Teknoloji Projeleri Youtube Kanalımızdaki Son Videomuza Göz Atmış Mıydınız?