RAM Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Çalışır?
RAM Nedir?
RAM, elektrik kesildiğinde içerisindeki veriler kaybolduğundan işlemcinin işleyeceği verilerin tutulduğu geçici bir depolama alanıdır. RAM ifadesi İngilizce olarak Random Access Memory (Türkçe olarak: Rasgele erişim belleği) ifadesinin baş harflerinden oluşturulmuştur. RAM’in bilgisayar üzerinde büyük bir önemi vardır. Bilgisayar üzerinde işlem yaparken en önemli noktalardan biri yeterli ve kaliteli RAM’lere sahip olunmasıdır. Aksi halde yeterli RAM alanı mevcut değil ise düşük performansın yanında birçok yazılımı çalıştıramama gibi problemler de çıkabilir.
RAM’ler hesap çizelgesi gibi organize edilmiştir. RAM bölümü adreslenerek adresten okuma ya da adrese yazma işlemleri yapılabilir. Programlar ve veriler kullanımda olmadıkları zamanlarda yığın depolama alanında tutulur. Bu genellikler sabit disk olmakla beraber, USB bellek veya CD, DVD gibi optik ortamlar da olabilir. Talep olduğunda programlar yığın depolama aygıtından RAM’e kopyalanır ve ardından çalışır.
Önerilen Yazı » Rom Bellek Nedir? Ne İşe Yarar?
Programların çalışabilmesi için öncelikle RAM’e aktarılması gerekmektedir. Bu işlemin temel amacı, CPU tarafından işlenecek veri ve komutlara çok daha hızlı bir şekilde erişilme ihtiyacıdır. CPU RAM’e sabit disklerden çok daha hızlı erişir. Eğer çağrılan program sahip olunan RAM’den daha büyük boyutta ise belirli aralıklarla sabit diskten transfer yapılması gerekmektedir. Bu özellikle büyük bilgisayar oyunları ve çok RAM kullanan tasarım programlarında ortaya çıkabilir. RAM’in bu tarz yetersiz kalması durumlarına karşın işletim sistemi PageFile servisi ile sabit diskin bir kısmını RAM gibi kullanmaya çalışır.
RAM Ölçüm Birimleri
RAM modülleri Bayt cinsinden ifade edilir.
256 MB, 512 MB, 1 GB, 2GB modüller hâlinde satılır.
RAM Yongaları
Üretim teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak RAM çipleri veya yongaları, zamanla değişmiştir. Günümüzde üretilen yongalar ise bacakları altta olacak şekilde CSP yapıdadır. Dikkat ederseniz yonganın çevresinde bağlantı bacakları bulunmamaktadır. Görsel olarak bellek yongaları, genelde küçük yeşil bir PCB yüzeyin dizilmiş ufak siyah modüller hâlindedir.
Önerilen Yazı » Önbellek (Cache) Nedir?
Statik RAM
Statik RAM’ler ise daha yüksek hıza karşın daha yüksek maliyetlidir ve daha büyük mimari bir yapı kullanır. Bu sebeple genellikle küçük boyutlu olarak ön bellek amacıyla kullanılır. Daha çok devreye entegre durumdadır ve yenisi ile değiştirilmesi zordur.
DRAM (Dinamik RAM)
Şu anda en popüler bellek türü olan dinamik RAM, düşük maliyet, küçük mimari yapı ve makul derecede hız sunması sayesinde genellikle sistem hafızası olarak kullanılır. Uygun maliyetlerle yüksek kapasiteli ve esnek çözümler sunabilir. Mikroskobik kapasitörler ve transistörler sayesinde 1 ve 0’ları saklayan özel bir tür yarı iletkendir. Teknik olarak aralarındaki en önemli fark ise SRAM’in periyodik olarak yenilenmesi gerekmezken DRAM için periyodik yenileme gerekiyor olmasıdır.
DIMM RAM paketi (Çift Yönlü Hafıza Modülü)
SDRAM’ler başlangıcını DIMM modülleri olarak yapmıştır. Günümüzde hâlen kullanılan en popüler RAM paketidir. DIMM modüllerinin buffering ve ECC gibi bazı ilave fonksiyonları gerçekleyebilmesi için ekstra pinleri vardır. Dizüstü bilgisayarlar için SO-DIMM olarak adlandırılan bir türevi bulunmaktadır.
Single/double sided DIMM
DIMM RAM yongaları PCB üzerindeki tek bir yüzeyde bulunur ise bu modül “single sided” olarak adlandırılır. Modül PCB’sinin her iki yüzeyinde de RAM yongaları varsa bu DIMM modülü “double sided” bir RAM olarak ifade edilir. Çift yüzeyli DIMM modülleri doğal olarak biraz daha kalındır ve bazı anakartlarda diğer slotların da dolmasına neden olabilir. Anakartın desteklediği RAM türleri kapsamında, single veya double side DIMM modüllerinden hangilerini desteklediği de genelde kitapçıklarda belirtilmiştir.