Transformatör (Trafo) Nedir? Nasıl Çalışır? Ne İşe Yarar?

Transformatör (Trafo) Nedir?

Transformatör diğer adıyla Trafo, iki bobinin uygun bir çekirdek (ki buna nüve de denmektedir) üzerine sarılmasıyla oluşan bir sistemdir. Yani trafolar iki kısımdan oluşmaktadır. Bunlardan birincisi “Nüve” (manyetik) kısım, ikincisi ise “Sargılar” yani primer (giriş) ve sekonder (çıkış) sargılarıdır. Bu kısımlardan birisi olan nüve, trafonun gövdesi olan manyetik kısmını oluşturmaktadır. Nüveler, fuko-histerisiz kayıplarını önlemek veya azaltmak için silisli saçlardan, birer yüzleri yalıtılarak 0,30 – 0,50 mm kalınlığındaki saçların preslenmesi ile yapılmaktadır.

Alt taraftaki resimden de göreceğiniz üzere iki adet bobinli yapı vardır. Bu bobinlerden birine yönü devamlı değişen bir elektrik akımı verilirse, etrafından manyetik bir alan oluşur. Diğer bobin, değişken manyetik alan içerisinde elektrik üretir. Yani bir bobine verilen elektrik, diğer bobine aktarılır. Elektriğin verildiği bobin birinci (daha çok primer olarak geçer) yani verici, ikinci olanında ise (sekonder) yani alıcı bobin denir.

transformator-resim

Önerilen Yazı: Transformatör (Trafo) Kayıpları Nelerdir?

Bobinlerin sarımları aynı olursa, verilen elektrik değerine yakın bir elektrik diğer bobinde elde edilir. İkinci bobinin sarım sayısı daha az olursa, daha düşük bir gerilim elde edilir, daha çok sarım olursa da daha büyük bir gerilim elde edilir. Bundan faydalanılarak elektrik gerilimi azaltılır ya da çoğaltılır. Her iki sarım da aynı sayıda olursa, giren gerilim ve akım küçük bir kayıpla çıkışta da aynı olur.

Traformatör (Trafo) Tiplerini Nasıl Yapabiliriz? 

Gerilim düşürücü, izolasyon ve gerilim yükseltici ifadelerini çok sık olarak duyacaksınız. Bunu trafolarda yapmak ise aslında çok basit bir mantıkta saklı;

Gerilim Düşürücü Trafo istenilirse; Primer Sarım > Sekonder Sarım

İzolasyon Trafosu istenilirse; Primer Sarım = Sekonder Sarım

Gerilim Yükseltici Trafo istenirse; Primer Sarım < Sekonder Sarım yapılır.

transformator-nedir

Transformatörler (Trafolar) Ne Amaçla Kullanılır? Ne İşe Yarar?

Trafoları daha çok, 220V’luk elektrik şebekesini 12V veya daha düşüğüne çevirmek için kullanırız. Elektrik şebekesinde, elektriğin üretildiği yerde, trafolar vasıtasıyla elektriğin gerilimi binlerce volta çıkarılarak, tüketileceği yere taşınarak, iletim kayıpları en aza indirilir. Tüketim yerinde elektriğin gerilimi kademeli olarak düşürülerek, tek fazda 220V, 3 fazda 380V olarak kullanılır.

Güvenlik açısından izolasyon sağlamak için de trafolar kullanılır. Elektrik şebekesinden alınan, elektrik giriş ve çıkış sarımları aynı olan trafoda değiştirilmeden verilir. Böylece trafonun girişi ile çıkışı elektriksel olarak birbirinden yalıtılmış, izole edilmiş olur.

Trafolarla bilinmesi gereken bir diğer bilgi ise doğru akımda yani DC akımda çalışmamaktadırlar. Yani bir trafoya doğrudan pili ya da aküyü bağlayıp, gerilimin değişmesini bekleyemeyiz. Trafoların gerilimi artırıldığında, akımın düştüğünü, gerilimi düşürülünce de akımın artacağı akla gelmelidir. Burada

Güç=Gerilim X Akım

ifadesi akılda kalırsa ve gücün hiç değişmeyeceğini unutmazsanız kolayca çıkartabilirsiniz.

Teknoloji Projeleri Youtube Kanalımızdaki Son Videomuza Göz Atmış Mıydınız?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir