Bisiklet Vites Sistemi Nasıl Çalışır?

Vites mekanizması, gidilen yol ile kullanılan güç arasındaki ilişkiyi kontrol eder. Vites sistemi pedala bağlı aynakol yani ön vites dişli takımından ve arka tekerleğe bağlı arka vites dişli takımından oluşur. Gidon çevresinde bulunan sağ vites kontrol kolu arka vitesi, sol vites kontrol kolu ise ön vitesi kontrol eder.

Bisikletler 5-33 vitesli olabilir. Bisikletteki vites sayısını arka vites dişli sayısı ile ön vites dişli sayısının kombinasyonu belirler. Örneğin bir bisiklet pedala bağlı 3 aynakol dişlisi ve 7 arka tekerlek dişlisinden oluşuyorsa bu bisiklet 21 viteslidir. Ön vites dişli takımı yol durumuna (düz, tırmanış, iniş), arka vites dişli takımı ise anlık olarak hıza, pedal ve bacak gücüne bağlı olarak değiştirilir. Ön vitesteki dişli boyutu küçüldükçe vites düşer, buna karşın arka vitesteki dişli boyutu büyüdükçe arka tekerin dönmesi için uygulanan kuvvet azalır.

Önerilen Yazı » Wankel Motoru Nedir? Nasıl Çalışır?

Tekere uygulanan kuvvet azaldığı için doğru orantılı olarak aynakolun her bir turunda alınan mesafe de azalır. Durum tam tersi olduğunda, aynakoldaki dişli boyutu büyüyüp arka vitesteki dişli boyutu küçüldükçe arka tekere uygulanan kuvvet artar ve aynakolun her bir turunda alınan mesafe de artar. Tırmanışlarda yani düşük hızlarda ön vitesteki küçük dişli, düz yolda öndeki orta dişli, inişte yani yüksek hızda öndeki büyük dişli kullanılmalıdır. Arka viteste ise dişli sayısı azaldıkça güç azalır, ama alınan yol miktarı ve hız artar.