Alessandro Volta Kimdir? Hayatı ve Buluşları
Alessandro Volta Kimdir?
1745 yılının 18 Şubat günü İtalya’nın küçük şehirlerinden olan Como’da dünyaya gelen Alessandro Volta, en önemli gelişme olarak statik elektrik üretimi yapan elektroforu icat etmesiyle bilinmektedir. Çeşitli gelişmelere öncülük ederken aynı zamanda ortaya koyduğu buluşlarla da adından söz ettiren bilim insanı, kimya alanında deneyleriyle de tanınmaktadır.
Elektrik akımları, yapıları üzerine yapılan çalışmaların takipçisi olan kişiler için Volta son derece büyük öneme sahip olurken günümüzde gelişme kaydeden teknolojik cihazların birçoğunda Volta isminin ortaya koyduğu prensipler ve teknik yasalar belirleyicidir. John Frederick Daniell tarafından yapılan modern gereçlerde de günümüz pillerinde de temel tasarımlar aynıdır.
Önerilen Yazı: Pil ve Şarj Edilebilen Pil Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
Alessandro Volta Hayatı
1774 yılında ürettiği ilk cihaz Electrophorus (Elektrofora) olurken Napolyon Bonapart tarafından onurlandırılmıştır. 1827 yılının 5 Mart günü hayatını kaybeden Volta, uzun yıllar profesör olarak üniversitelerde çalışmalarda bulunmuş, aristokratik bir kadın olarak tanınan Teresa Peregrini ile evlenmiştir. Üç çocuk sahibi olurken ölümünden sonra doğduğu kentteki Camnago arazisine “Camnago Volta” ismi verilmiştir. Ayrıca deneylerinde kullandığı ürünlerde müzede sergilenmektedir.
Amerikalı Bilim insanı Benjamin Franklin tarafından yazılan “Yanabilen Hava” makalesini okuyan Volta, günümüzde doğalgazın üretilmesinde kullanılan metan gazını keşfetti. Aramalara başlamasının ardından kısa sürede Moggiore Gölü kıyılarında metan buldu. Kapalı bir kutu içerisinde var olan kıvılcım sayesinde metan gazının ateşlemesini sağlarken aynı zamanda çeşitli deneyler yapma imkanı da bulmuştur. Elektrik potansiyelleri üzerine incelemeler yaparken yük durumlarını da ayrı ayrı inceleme fırsatını buldu. Bunların birbirleriyle bağlantılı olduğunu ilk kez dile getiren kişi olurken “Kapasitans Yasası” olarak bilinen bilgileri de bu şekilde öğrendi. Pili icat eden kişi olarak bilinen Volta’dan dolayı elektrik potansiyelinin birimi günümüzde de volt olarak isimlendirildi.
Önerilen Yazı: Giordano Bruno Kimdir? Hayatı ve Eserleri
Pilin İcadı
İlk olarak 1801 yılında icat edildiği belirtilen “Volta Pili”, tuzlu su çözeltisinin iki ayrı uç kısmına çinko yerleştirmesiyle elektrik akımının olabileceğini göstererek ortaya çıkarılmıştır. Çinko-bakır ikilisinin en etkili metal çifti olduğunu ise yüzlerce denemeler sonucunda anlamıştır. İlk elektrik pili-bataryasını üretirken devamlı elektrik akımı yaratması bakımından da Voltaik olarak da tanımlanan pil önem taşımaktadır.
Volta tarafından üretilen pilde iki tane elektrot bulunmaktadır. Biri çinko, diğeri ise bakır olurken elektrolit tuzun suyun karıştırılmasıyla ortaya çıkar. Hidrojenden çok daha yüksek çinko ile negatif yüklenmiş olan sülfat tepkimeye girmektedir. Pozitif yüklenmiş hidrojen iyonları ise bakırdaki elektronları yakalar, hidrojen baloncukları oluşturur. Çinko çubuğu negatif elektrot yaparken bakır çubuğu pozitif elektrot sağlar. İlk pilin keşfedilmesinin ardından duyurulması için ise William Nicholson gibi çeşitli isimlere para ödemesi yapmıştır.
Alessandro Volta Diğer Eserleri
Pil icadından dolayı elektrik alanında hatırı sayılı bir yer elde eden Alessandro Volta, görünmezlik, ışınlanma konularındaki çalışmalarıyla da bilinmektedir. Meteoroloji ve pnömatik keşifleri bulunurken hali hazırda çeşitli araştırmaları da bugün bilim dünyasına önderlik etmektedir. Volta 1782’de duyarlı bir elektroskop geliştirdi. Daha sonra da, elektriği saptamak için altın yaprakların kullanıldığı bir elektrometre geliştirdi. Volta’nın elektroskobu elektrofora benziyordu.
Elektrofor da reçineden bir tabaka varken, elektroskop da elektriği zayıfça ileten bir malzemeden ince bir tabaka vardı ve küçük elektrik yüklerini bile saptayabiliyordu. Bir bakıma bir elektrik mikroskobu idi. Böylece Volta’nın adı bilim dünyasında duyulmaya başlandı. Volta, Galvani’nin denemelerini yinelediğinde kimi kuşkulara kapıldı. Kaslar bir elektrik devresine bağlı olmasa bile kasılıyorlardı. Giderek, metallerin oynadığı rol üzerine daha da dikkat verilmesi gerektiği düşüncesine vardı. Olayları Galvani’den farklı bir biçimde yorumluyordu. Volta’ya göre, oluşan elektriğin kaynağı, hayvan yani kurbağa- değil, ona değdirilen metal parçalarıydı. Galvani ile Volta arasındaki bu görüş ayrılığı kısa süre sonra kamplaşmaların yer aldığı bir bilimsel çatışma niteliğini aldı.
Volta 1795 yılında, ortada hiç bir hayvan olmadan ve yalnızca iki farklı metal parçasını, aralarında bir sıvı ya da nemli bez olmak üzere birleştirerek elektrik akımı oluşturulabileceğini gösterdi. Buluşunu 1800’de Royal Society’nın yayın organı olan “Philosophical Transactions of the Royal Society”da yayınladı. Volta’nın “Pil” ya da “Kaplar Zinciri” dediği elektrik akımı veren bu ilk batarya tuzlu suyla nemlendirilmiş mukavvadan disklerle birbirinden ayrılmış gümüş-çinko ya da bakır-çinko metal çiftlerinden oluşuyordu. Böylece elektrik gücü dünyaya gelmiş oluyordu. Yeni buluşlar Napolyon’un ilgisini çekmiş ve Volta’yı, Paris’te deneylerini gösterilmeye davet etmiştir. Avusturya İmparatoru ise Volta’yı Padua’daki Felsefe Fakültesinin müdürü yapmıştır.
Kaynaklar
- Alessandro Volta and the Electric Battery – Bern Dibner
- Hayvansal Elektrikten Volta Pili – Doç. Dr. Zeki Tez