Evangelista Torricelli Kimdir? Hayatı, Eserleri, İcatları Nelerdir?
Evangelista Torricelli Kimdir?
1608 yılının 15 Ekim günü dünyaya gelen İtalyan fizikçi ve matematikçi Evangelista Torricelli, çalışmalarıyla adından söz ettirmiştir. Fizik alanında birçok önemli başarısı bulunurken barometreyi bulması ise tanınmasını sağlamıştır. Ayrıca optik alanında gerçekleştirdiği çalışmalarda günümüzde birçok önemli başarının gelmesinde rol oynamıştır. Papalık Devleti topraklarında büyümüş olan Torricelli, tekstil işçisi bir babanın en büyük oğludur. Oldukça fakir bir aileye mensup olmasından ötürü amcasının yanına gönderilir. Rahip olan amcasının desteğiyle Cizvit Yüksekokuluna gitmesi ise ünlü bilim insanının hayatındaki belki de en önemli olaylardandır.
Galile’nin öğrencisi olan Benedetto Castelli’den dersler alırken “akan sular” deneyleri ise oldukça meşhurdur. Papa tarafından mali açıdan desteklenmesi ve hidrolik deneyler konusunda son derece başarılı sonuçlar ortaya koyması da İtalya’da bilinmesini beraberinde getirdi. Roma’da yaşadığı zamanda Bonaventura Cavalieri ismindeki matematikçiyle tanışması da kritik öneme sahiptir. Ömrünün sonuna kadar birçok yerden davet alması, farklı üniversiteler bünyesinde çalışmalar yürütmesi de çağının en iyileri arasında olduğunu göstermektedir.
Önerilen Yazı: Barometre Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Çalışır?
Evangelista Torricelli İcatları
Galileo tarafından davet edilmesine karşın annesinin ölümüne kadar teklifleri reddeden Torricelli birçok farklı alanda çalışmalarını devam ettirmiştir. Gerek fizik gerek matematik alanında birçok çalışmaları var olurken askeri anlamda da İtalya’ya destek sağlamıştır. Ünlü fizikçi için en önemli buluş ise şüphesiz ki barometredir.
Barometre Buluşu
Cıvalı barometre buluşunu hemen herkes hayretle karşılamış olurken ismi ise Yunancadan gelmektedir. Hava ağırlığının cıva ağırlığına karşı gelmesi için kullanılan barometre için Torricelli sudan 14 kat daha yoğun bir cıva kullanmıştır. Bir metre uzunluğa sahip olan ucu kapalı ve içerisinde bu cıva bulunan boru üretmeyi başardı. Dikey şekilde borunun cıva dolu leğene konulmasını sağladı. Cıva seviyesi 76cm seviyesine kadar inerken üst kısımdaki boşluk ise günümüzde Torricelli vakumu olarak ifade edilir. Tarihteki ilk barometredir.
Önerilen Yazı: Nikola Tesla Kimdir? Hayatı, İcatları Nelerdir?
Evangelista Torricelli Eserleri
Evangelista Torricelli el yazmaları halihazırda italya’da muhafaza edilmeye devam etmektedir. Bununla birlikte basılı dört eseri mevcuttur.
- Trattato del Moto (1641-basımı)
- Opera Geometrica (1644 basımı)
- Lezioni Accademiche (1715 basımı)
- Esperienze Dell’argento vivo (1897 basımı)
Torricelli Yasası Nedir?
Yaptığı uzun çalışmalar sonucunda Torricelli, herhangi bir kabın altında açılacak bir delikten çıkacak suyun hızının suyun derinliğinin karesi ile orantılı olacağını bulmayı başarmıştır. Bununla birlikte atışlar noktasında da çeşitli çalışmalar yapmıştır. Atışlar mekaniği özelinde ortaya koyduğu dış kabuk fikri ise günümüzde birçok çalışmanın ana odak noktasıdır. Ayrıca yaptığı çalışmalarla rüzgârın neden olduğuna ilk bilimsel açıklamayı da kendisi yapmıştır. Dünya’nın farklı bölgelerinde meydana gelen hava yoğunluğu ve hava sıcaklığı nedenleriyle rüzgarların oluştuğunu tespit etmiştir.
Fizik haricinde matematik alanında da çalışmalara sahip olan Evangelista Torricelli, trompet keşfetmiştir. Sonsuzluk kavramı üzerine araştırmaları vardır. Genellikle İtalyan Deniz Kuvvetleri bünyesindeki denizaltıların ismi Evangelista Torricelli ile özdeşleşmiştir.
