Mikrodenetleyici Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Mikrodenetleyici Nedir?
Bu yazımızda mikrodenetleyici nedir, özellikleri nelerdir kavramlarını açıklayacağız. Mikrodenetleyiciler, hem merkezi işlem birimi hem de mikroişemci kavramlarını içine alan ünite olarak karşımıza gelmektedir. Mikrodenetleyici kavramı aynı zamanda mikrobilgisayar kavramı ile örtüşmektedir yani mikrodenetleyici çevresel birimleri içeren bir mikrobilgisayardır.
Mikrodenetleyici (Microcontroller) yapısı; işlemci (CPU), hafıza (RAM/ROM) ve giriş/çıkış (I/O Ports) birimlerinin tek bir entegre paketi içerisine yerleştirilmei ile gerçekleştirilmiş özel amaçlı bir mikro bilgisayardır. Günümüzde üretilen birçok mikro denetleyici, özellik ve türlerine göre PWM, ADC, USB, USART, CAN, SPI, I2C gibi ara birim ve özel amaçlı kaydedicilere de sahiptir.
Mikrodenetleyiciler birbirlerinden sahip oldukları üniteler (ADC, PWM, Zamanlayıcı, SPI, vb.), giriş-çıkış bacak sayıları, çalışma hızları, veri ve program yolu genişliği, bellek kullanım şekilleri açısından farklılıklar gösterir.
Önerilen Yazı: Kondansatör (Kapasitör) Nedir? Ne İşe Yarar?
Mikrodenetleyiciler Hangi Birimlerden Oluşur?
Bir mikro denetleyici genel olarak aşağıdaki birimlerden oluşur;
- Mikroişlemci
- Bellek
- Giriş/çıkış birimi
- Saat darbe üretici
- MCU = CPU + RAM/ROM + I/O portları + Saat darbe üreteci
MİB (Merkezi İşlem Birimi): CPU( Central ProcessingUnit) olarak bilinen işlemci çekirdeği programın çalışması için gerekli aritmetik ve mantıksal işlemleri yürütür. Çekirdek aynı zamanda bellek ünitelerindeki verileri okur veya depolar. Mikrodenetleyiciçekirdeği saklayıcılar, Aritmetik Mantık Birimi (ALU-ArithmeticLogicUnit), sayıcılar, yığın işaretçisi/göstericisi gibi fonksiyonel birimlerden oluşmaktadır.
Bellek Birimleri: ROM program kodunun depolandığı, RAM ise geçici veya program verilerinin depolandığı bellek türüdür. RAM bir bakıma mikrodenetleyicinin kullandığı bir çeşit müsvedde kağıttır. Bu bellek sürekli yazılır ve silinir; ancak ROM bellek bir kere programlandıktan sonra programın çalışması boyunca değiştirilmez (IAP “Uygulama Esnası Programlama” teknolojisi hariç).
Önerilen Yazı: PCB Nedir? Nasıl Yapılır? Ne İşe Yarar?
Giriş/çıkış Birimi: Mikrodenetleyiciden dış dünyaya giden sinyallerin gönderilmesinde veya dış dünyadan mikrodenetleyiciye gelen sinyallerin alınmasında kullanılır.
I/O Port: Mikrodenetleyicinin dışarıya açılan kapısıdır. Pinler aracılığı ile gelen verileri tutar ve mikrodenetleyiciden dışarıya veri ya da güç gönderilmesini sağlar.
Saat darbe Üretici: Tüm devre içerisindeki birçok fonksiyonel birimin senkronize bir şekilde çalışması için gerekli olan saat işaretini üretir.
8 Bit-16 Bit-32 Bit: Kişisel bilgisayarlarımız için de sıklıkla duyduğumuz “x Bit” ifadesi mikroişlemci ya da mikrodenetleyicininbir çevrim yani bir saat darbesi süresinde işleyebileceği veri miktarını ifade eder. 16 bitlik bir veriyi 8 bitlik mikrodenetleyici2 çevrimde işleyebilirken 16 bitlik işlemci bir çevrimde işler.