Diferansiyel Nedir?

Bu yazımızda diferansiyelin ne olduğunu niçin araçlarda diferansiyele ihtiyaç duyuluyor kısaca bahsettik. Taşıtlarda motordan çıkan gücün güç aktarma organlarından geçerek tekerleklere ulaştığı bilinmektedir. Güç aktarma organları içerisinde vites kutusundan sonra diferansiyel de büyük bir öneme sahiptir. Diferansiyel, güç aktarma organları içerisinde moment artışı ve taşıt viraj dengesini sağlayan dişli sistemine denir. Basitçe diferansiyel, bir akstaki iki teker arasındaki devir dengesini sağlar. 

Özellikle virajlara sol ve sağ tekerler farklılık gösterdiği için gereklidir. Arka köprüde bulunan bir düzendir, arka tekerleklerin farklı dönmesini ve tork artışını sağlar. Şafttan aldığı hareketi 90 derece döndürerek akslara iletir. Araçlar için önemi büyüktür. Çünkü araç virajlara girdiğinde sol ve sağ tekerler farklılık gösterir ve viraj alma sırasında, viraj dairesinin dış kısmında kalan tekerlekleri iç tarafta kalan tekerleklere oranla daha hızlı döndürülmeye zorlanır. Bu tekerleklerin, içtekilere olan bağlılıklarını korumaları ve aracın istenilen dönüş dairesini çizebilmesi için daha uzun bir yol katetmeleri gerekir.

Farklı dönüşlerle aradaki mesafe farkı olmadığı zaman her teker bir miktar patinaj yapmaya çalışacaktır. Yani tekerlekler kayma yaparak harekette farklılık yaratmaya çalışacaklardır. Bu tür sürekli kaymalar ise lastik ömrünü oldukça kısaltır ayrıca aracın hızına göre zorlamalar sebebiyle olası tehlikeli durumlara yol açabilir. Bunun önüne geçmek için bir sistem yapılmış. İşte bu sisteme de diferansiyel adı verilmiştir. 

Motordan çıkan hareket, kavrama (debriyaj) ve vites kutusundan geçtikten sonra diferansiyele gelir. Diferansiyele bir mil (şaft) ile gelen hareket, iki ayrı mile (akslara) aktarılarak tekerleklere iletilir. Bilindiği gibi bir taşıt, yol şartlarından kaynaklanan nedenlerden dolayı sürekli olarak düz bir yolda ilerlemez. Virajlarda veya dönüşlerde taşıtın tekerleklerinde kayma meydana gelmeden ve taşıtın savrulmadan dönmesi gereklidir. Bunun için diferansiyelin çok önemli görevleri bulunmaktadır. 

Diferansiyelin görevlerini basitçe aktarırsak; vites kutusundan şaft vasıtasıyla gelen hareketin hızını düşürerek momentini arttırır. Virajlarda veya dönüşlerde iç taraftaki tekerleğin yavaş, dış taraftaki tekerleğin daha hızlı dönmesini sağlayarak tekerleklerin sürtünmeden ve aracın savrulmadan viraj almasını yani dönüşünü sağlar.  Arkadan çekişli araçlarda vites kutusundan gelen hareketin açısını 90 derece kırarak akslar vasıtasıyla tekerleklere iletir. Önden çekişli araçlarda ise gelen hareketin sadece yönünü değiştirir.

Önerilen Yazı: Debriyaj Nedir? Nasıl Çalışır?

Teknoloji Projeleri Youtube Kanalımızdaki Son Videomuza Göz Atmış Mıydınız?