Kevlar Nedir? Ne İşe Yarar?
Kevlar Nedir?
Bu yazımızda kevlar kavramını açıklayacağız. Askeri alandaki hızlı gelişmelere bağlı olarak, balistik koruyucu giysiler de giderek önem kazanmaktadır. Balistik koruma amaçlı kullanılan ilk tekstil materyalleri balistik dayanıma sahip naylon kumaşlardı. Daha sonra yapılan araştırma ve geliştirmelerle liflerin bu alanda kullanılacağı ortaya çıktı. O liflerden birisi de yazımıza konu olan Kevlar’dır. Kevlar, DuPont’ta 1965 yılında Stephanie Kwolek ve Herbert Blades adlı bilim adamları tarafından geliştirilen ve yüksek performanslı koruyucu giysilerin yapımında kullanılan bir para-aramid lifidir.
Hafif, ancak dayanıklı kumaşlar üretilmesine olanak tanımaktadır. Kevlar lifleri yukarıda bahsedildiği gibi, kuru jet-yaş lif çekim yöntemine göre elde edilmektedir. Kevlar lifleri, düşük ağırlıkta yüksek mukavemet, yüksek modül ve kesilmeye karşı yüksek dayanım göstermektedirler. Elektrik iletkenliği düşüktür, yüksek sıcaklığa ve kimyasallara karşı yüksek dayanıma sahiptir, sıcaklıkla büzülmesi azdır.
Önerilen Yazı » Nano Teknolojik Sıvıdan Balistik Yelek Projesi
Ayrıca yüksek boyutsal stabilite göstermektedir. Bu nedenle Kevlar lifleri, mayından koruyucu botlar, eldivenler, kurşun-geçirmez yelekler ve miğferlerde kullanılan kompozitler başta olmak üzere, balistik koruma ürünlerinde yaygın olarak kullanılmaktadırlar.
Kevlar liflerinin, Kevlar 29, 49 ve 149 olmak üzere üç tipi mevcuttur. Kevlar 149’ın kristalinitesi diğerleri ile kıyaslandığında daha yüksektir dolayısıyla dayanımı en yüksek olan Kevlar tipi de budur. Kevlar 29 ise en düşük kristaliniteye, dolayısıyla en düşük dayanıma sahiptir. Kevlar da kelebek deseninin netliğinin azalması, oryantasyonun azaldığını göstermektedir. Kevlar 29 en az oryantasyon gösteren tiptir. Yapılan araştırmalarda Kevlar 149’un, 49’ dan 1,6 kat; 29’dan 2,3 kat daha fazla oryante olduğu ifade edilmektedir. Kevlar 29, 49 ve 149 liflerinin fiziksel özellikleri alt tarafta gösterilmektedir.
Kevlar 29’un dayanımı ve modülü, cam liflerininkine (S veya E) eşdeğer iken, öz kütlesi neredeyse cam liflerinin yarısı kadardır. Bu nedenle daha hafif bir kıyafet için kompozitlerde cam lifleri yerine Kevlar kullanılabilmektedir. Bunun yanı sıra Kevlar lifleri cam liflerinden oldukça daha pahalıdır. Kevlar lifleri nem absorbe edebildiklerinden, Kevlar takviyeli kompozitler, cam liflerinden yapılan kompozitlere göre çevre şartlarına karşı daha hassastırlar. Kopma dayanımı ve modülünün yüksek olmasına rağmen, sıkıştırılabilirlik değerleri nispeten zayıftır. Bunun yanı sıra, Kevlar kumaşların kesilmesi oldukça zordur.
son derece güzel bir açıklama