Mors Alfabesi Nedir? Tarihçesi Nedir? Nasıl Kullanılır?

Günümüzde kullanımı biraz azalmış olsa da belirli bir yaşa ulaşmış kişilerin neredeyse tamamının kavram olarak bildiği Mors alfabesi, bugün filmlerde de halen kullanılan bir yere sahiptir. Ancak her ne kadar görülse ve duyulsa da Mors alfabesi; anlaşılması zor, kullanımı çetrefilli ve tarihçesi çok eskiye dayanan bir yapıya sahiptir. 

Mors Alfabesi Nedir?

Günümüzden çok eski tarihlerde telgraf konusunda çalışmalar gerçekleştiren Samuel Morse tarafından geliştirilmiş bir alfabe olması ile birlikte Mors alfabesi, 100 yılı aşkın bir süredir kullanılmaktadır. Bu kapsamda ilk olarak 1832 yılında geliştirilmiş daha sonrasında 1835 yılında oluşturulmuş ve 1837 yılında kullanılmaya başlanmıştır. Ardından Modern Uluslararası Mors Kodu oluşturulması ise 1848 yılında Alman Frederich Clemens Gerke tarafından sağlanmıştır. 

Tanımsal olarak Mors alfabesi teknik kapsamda iki farklı varyasyonda kısa veya uzun sinyalin kullanılması ile elde edilen bir teknik alfabedir. Bu kısa veya uzun sinyaller, farklı kombinasyonlar sağlayarak harf, sayı ve noktalama işaretlerinin karşılığını oluşturması ile birlikte bir haberleşme dili sağlamaktadır. 

Mors alfabesi standart olarak bir haberleşme dili olması kapsamında elektrik veya radyo sinyali kullanılması vasıtasıyla bir metnin uzak noktada büyük bir kişiye ulaştırılmasını sağlar. Önemli bir ayrıntı olarak kısa veya uzun sinyaller yanında arada yer alan sessiz boşlukların da alfabetik olarak bir anlamı yer alır. Kısa aralık harflerin arasında orta uzunlukta bazı kelimeler ve uzun aralıkta bazı cümleler birbirlerinden bu boşluklar sayesinde ayrılır. 

Mors Alfabesi Mucidi Samuel Morse Kimdir?

Samuel Morse, 19. yüzyılda Avrupa’da üniversite eğitimi almıştır. Öğrencilik döneminde çok zeki bir genç olarak tanınması ile birlikte sadece sanat alanında değil kimya ve elektrik alanında da çalışmalar gerçekleştirmiştir. Bilhassa teknik anlamda gerçekleştirdiği çalışmalar ile birlikte elektrik konusunda haberleşme açısından elektrikten yararlanma üzerinde faydalar elde edileceğini iddia etmiştir. Bu kapsamda da haberleşmenin elektrik sayesinde uzak noktalar arasında gerçekleştirileceğini ifade etmiştir. 

Amerika’ya dönerken başladığı macera ile birlikte Samuel Morse, Mors alfabesi ve telgrafın icat edilmesini sağlamıştır. Ardından geçen yıllar içerisinde gerçekleştirdiği çalışmalar ile birlikte de Amerika Birleşik Devletleri’nde telgrafın icadını gerçekleştirmiş ve bu sayede dünyanın en önemli haberleşme araçlarından birini sağlamıştır. 

Mors Alfabesi Tarihçesi Nedir?

Aslında sadece Samuel Morse ile birlikte geliştirilen bir sistem olmanın dışında Mors alfabesi ilginç bir tarihçeye sahiptir. Çünkü Samuel Morse bir bilim adamı olmaktan ziyade bir sanatçı olduğu için ressamlık üzerinde yaptığı çalışmalar yanında ek olarak Mors alfabesini icat etmiştir. Bu kapsamda da Samuel Morse alfabe sayesinde yoksulluk ile geçen uzun yıllar sonrasında Amerika Birleşik Devletleri’nde resmi ressam olarak çalışmış ve ülke tarihindeki en önemli olayları tablolarına yansıtmıştır.

İlginizi Çekebilir: Enigma Nedir? Enigma Şifresi ve Özellikleri Nelerdir?

Mors Alfabesi Nasıl Kullanılır?

200’e yakın yıldır kullanılan Mors alfabesi, havacılık ve denizcilikte hala kullanılan bir yapıya sahip olmakla birlikte klasik olarak telgraf göndermek için kullanılmaktadır. Bazı ülkelerde deniz kuvvetleri mensupları halen Mors alfabesi eğitimi almaktadır. Bu noktada Mors alfabesinin öğrenilmesi için de harf kodları ve harfler ile kelimeler arasındaki boşluklar öğrenilir. 

Mors alfabesinin kullanılması için öncelikle bu eğitimin alınmış olması ve kodların ya da kodlar arasındaki boşlukların anlamlarının bilinmesi gerekir. Örneğin, klasik olarak S.O.S. mesajı gönderilmesi için sıralı bir şekilde Mors alfabesi kodları kullanılır. Bu çerçevede 3 adet kısa, 3 adet uzun ve 3 adet kısa sinyal (…—…) yan yana geldiğinde S.O.S. mesajı elde edilir. 

Örnekte bahsedildiği şekilde Mors alfabesinde kısa karakterler nokta(.) ile ve uzun karakterler ise çizgi(-) ile ifade edilmektedir. Bu ifadelerin birleşmesi sayesinde de harfler, rakamlar ve noktalama işaretleri sağlanırken, aradaki boşluklar sayesinde de kelimeler ve cümleler elde edilir. 

Alfabe üzerinde oluşturulan bu sinyallerin gönderilip alınması açısından da elektromıknatıslı telgraf cihazları kullanılır. Telgraf cihazları, teller sayesinde elektrik akımının taşınması ile birbirine bağlantı kurar ve bu bağlantı üzerine gönderilen kodlar da bir mesaj oluşturur. Günümüzde halen telgraf sistemleri yer alsa da kullanımı yoğun bir şekilde görülen bir haberleşme sistemi değildir.

Kaynak: https://www.artofmanliness.com/articles/morse-code/