İbn-i Rüşd Kimdir? Hayatı ve Eserleri Nelerdir?
İbn-i Rüşd Kimdir?
Günümüzde İspanya sınırları içerisinde kalan topraklarda 1126 yılında doğduğu belirtilen İbn-i Rüşd, matematik ile birlikte felsefe, fıkıh ve tıp alanlarında kendisini göstermiştir. Çok değerli çalışmaları olmakla birlikte 12.yüzyılın en büyük Arap filozofları arasında sayılır. Matematikçi ve doktor yönlerinin de gelişmiş olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Ebü’l- Velid Muhammed ibn Ahmed olan ismiyle birlikte kendisi için en önemli isim Aristo’dur. Tek geçerli filozof olarak kabul ettiği Aristoteles’in fikirlerinden etkilenmiştir. Bununla birlikte Avrupalı bilginlerin etkilendiği Arap kökenli ilim insanlarında başında gelir. Eserleri hali hazırda Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde eğitim camiasında kullanılır, değerlendirilir.
İbn-i Rüşd Hayatı
Küçük yaşlarda başlayan kelam ve fıkıh dersleriyle birlikte ilim konusunda oldukça ilgilidir. Matematik ve fizik öğrenimi ve ardından astronomiye ilgi duyması da bunu gösterir. Ardından ise düşünce dünyasına yönelir ve felsefi anlamda bakış açıları kazanmaya başlar. Bu sürede ise karşısına çıkan Aristo ile bambaşka değerler görür. Araştırmalarının önemli bir bölümünü Aristo eserleri alır. Aristo’nun fikir dünyasını ve dünyaya bakışını irdeler. Arapça diline yaptığı Aristo çevirileriyle felsefe dünyasına kazandırdıklarının yeri ayrıdır. Yaklaşık 30 yıl boyunca Aristo üzerine çalışmalar yapan İbn-i Rüşd, babası gibi kadı olarak yetişmiştir. Baş Yargıç olarak adalet dağıtmış ve Endülüs kentinde oldukça büyük bir saygınlığa da erişmiştir.
Önerilen Yazı: Farabi Kimdir? Hayatı ve Eserleri Nelerdir?
28 yaşında yazdığı “Külliyat” isimli kitabında birçok çarpıcı bilgiyi paylaşarak sarayın dikkatini çekmiştir. Aristo üzerine görevlendirilirken yaptığı çalışmaların sonucunda ise halkın tepkisini çekmiştir. Çok farklı bakış açılarının bulunması ve ortaya çıkan dedikodular, fitne ateşinin kaynamaya başlamasına sebep olur. Sonrasında ise camilerden kovulan İbn-i Rüşd’ün kitapları da imha edilir. Sonrasında ise kendisini yalnızca ilme vererek filozof olmayı başarmıştır. Dünyalık durumlarla bir ilişkisi kalmayan ilim insanı, 72 yaşında vefat etmiştir. Bir oğlu doktor, diğer oğlu hukukçu olan ilim insanının İspanya’da heykeli bulunmaktadır. Maliki mezhebinden fakihler yetiştirmesiyle de tanınan İbn-i Rüşd’ün dini bilgisi de üst düzeydedir.
İbn-i Rüşd Bilime Katkıları ve Eserleri Nelerdir?
İslam Dünyası özelinde düşünce hayatına bakış özelinde en çok eser veren kişi konumundadır. Birçok farklı rivayet bulunmakla birlikte eserlerin tam olarak sayısı bilinmez. Ancak Din bilimi ile birlikte mantık, fizik, metafizik, psikoloji ve astronomi konularında çalışmaları vardır. Tıp, politika ve ahlak konulu eserlerinin sayısı da fazladır. Felsefe ve Aristo çevirileri de bulunur. Var olan kaynaklara bakıldığında mantık konusunda 46 eseri mevcuttur. Bilinen 23 tıp eseri var olurken tabiat ile ilgili 22 ve metafizik alanında da 15 eser kaleme almıştır. Din ilimleri noktasında genelleme yapılacak olursa 10 eseri görülür. Astronomi namına da 5 önemli esere sahip olan İbn-i Rüşd, politika ve ahlak kitaplarıyla da bilinir. Kitab-ül Hayevan, Te-hafüt-üt Tehafüt, Metafizik Şerhi, Külliyat fit Tıp, Nihayet-ül Müctehid ilk akla gelen eserleridir. Bununla birlikte Aristo’nun Batı tarafından tanınmasında da etkisi büyüktür. Eserlerinin birçoğu Latince ve İbranice dillerine çevrilen ilim insanı, Felsefe ile Din arasındaki hassas ilişkiyi de gözler önüne sermiştir.