Senkronizasyon Nedir? Ne İşe Yarar?
Senkronizasyon Nedir?
Senkronizasyon, iki ya da daha fazla elektrik kaynağının aynı zaman diliminde aynı gerilim genlik değeri, aynı frekans değeri ve aynı fazlar arasında faz açısı farkının 0° olduğu durumdur.
Jeneratör senkronizasyonun birçok şekli mevcuttur. Bunlar;
1) Jen – Jen Arası Senkronizasyon
İki ya da daha fazla jeneratör grubu arasında yapılan senkronizasyondur. Burada jeneratör kontrol cihazı özelliklerine göre 32 adet jeneratörü senkron edilebilmektedir.
Jeneratörler arası senkronizasyonun büyük güçlü tek jeneratöre göre avantajları;
♦ İlk kurulum maliyeti daha düşüktür. Bunun sebebi ise büyük güçlü içten yanmalı motorların kullanılacağı alanın sınırlı olması, üretim adedinin kısıtlı olmasındandır. Çünkü 600kW’a kadar olan dizel motorlar, iş makinası, vinç, jeneratör, yangın pompası gibi uygulamalarda kullanıldıkları için seri üretim bandında üretilmektedir. Bu sebeple üretim maliyetleri düşük olduğu için jeneratör fiyatları büyük güçlü jeneratörlere göre daha ucuzdur.
Önerilen Yazı » BIOS Nedir? Ne İşe Yarar?
♦ Güç optimizasyonu sağlayarak yakıt tasarrufu sağlamaktadır. Güç ihtiyacı olmadığı durumlarda jeneratörlerden ihtiyacı olmayan kadarını yükten çıkararak efektif bir jeneratör kullanımı sağlamaktadır.
♦ Jeneratör gruplarının mekanik ömürlerini de çalışma saatine göre eşit tutarak daha uzun ve sağlıklı bir enerji üretimini sağlamaktadır.
♦ Tek bir jeneratör grubunun arızalanması durumunda bütün işletme enerjisiz kalmasına rağmen senkronizasyon sistemi ile jeneratör gruplarından herhangi birinin arızalanması durumunda, yüklerde kısıtlamaya giderek sistemin kısmi olarak beslenmesi sağlanabilir. Bu sebeple jeneratör gruplarının kısmi olarak yedeklenmesi sağlanmış olur.
Senkronizasyon sisteminin dezavantajları ise;
♦ Yerleşim ile ilgili standartlar gereğince senkronize sistemlerde jeneratör yerleşimlerinde daha fazla alana ihtiyaç duyulmaktadır.
♦ Kullanılan bakım malzemeleri ve işçilikler düşünüldüğünde senkronize sistemlerin yıllık maliyetleri eşleniği tek jeneratöre göre 1,2 katı daha fazla olmaktadır.
♦ Daha kompleks bir elektrik panosu ve güç dağıtımına ihtiyaç bulunmaktadır.
♦ Ana kaynak kesildiğinde devreye girme süresi senkronizasyon sistemine bağlı olmak ile beraber %20-%50 daha uzun olabilir.
2) Jen- Şebeke Senkronizasyonu
Bir veya daha fazla jeneratör grubu ile bir ya da daha fazla şebeke arasında yapılan senkronizasyondur. Bu senkronizasyonun birkaç farklı amacı bulunmaktadır. Bunlar;
Yumuşak Geçiş
Bilindiği üzere acil durum jeneratörleri, şebeke enerjisi kesildiği takdirde, şebeke ile jeneratör arasında yapılmış olan transferleme sistemi sayesinde yükü beslemektedir. Şebeke enerjisi geri geldiğinde işletme tekrar bir enerji kesintisi yaşayarak sistemi şebeke pozisyonuna almaktadır.
Enerji kesintisini iki defa görülmemesi istenen, hastane, üretim tesisleri , enerji santrali black start uygulamalarında , jeneratör grubu ya da grupları şebeke ile geri dönüşte senkron olarak sistemin ikinci defa enerjisiz kalmasını engellemektedir.
Önerilen Yazı » RAM Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Çalışır?
Tepe Kesme Senkronizasyonu
İşletmenin ihtiyacı olan elektrik enerjisinin tamamını ana kaynak olan şebekeden karşılayamadığı durumlarda ya da belirli zaman aralıklarında işletmenin ihtiyacı olan enerjinin artması sonucunda bu enerji artışını karşılamak için yapılması gereken kurulum maliyetinin jeneratör işletme maliyetinden fazla olduğu durumlarda Tepe
Kesme Senkronizasyonu denilen şebeke ile paralelde belirlenmiş bir enerji miktarı ile jeneratörün çalışmasıdır. Genellikle doğalgazlı jeneratör setlerinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Burada işletmenin güç artırımına gitmesi için gerekli havai hat, direk , kablo ,O.G hattı, kesici , ayırıcı , trafo gibi ekipmanların ve işçiliklerinin maliyetleri ile jeneratör, senkronizasyon panosu ve otomasyonunun maliyetleri kıyaslanarak yapılacak olan yatırıma karar verilir.
Konuya başlarken de belirttiğimiz üzere enerji tüm hücreleri ile yaşantımızın içerisindedir ve artık enerjisiz geçirilecek en kısa ana bile tahammülümüz kalmamıştır. Teknoloji ve sanayileşme o kadar hızlı ilerlemektedir ki tüm sanayi alt yapısı elektrik enerjisi üzerinde şekillenmektedir. Böylesine hızlı gelişen bir dünya düzeninde jeneratörler de gerek yedek enerji gerekse asıl enerji olarak kullanılsın artık hayatımızın önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Bu nedenle doğru jeneratör seçimi, ister senkronize olsun isterse otomatik ya da manuel uygulamaları olsun oldukça önem kazanmıştır.
