Vecihi Hürkuş Kimdir? Hayatı, Eserleri Nelerdir?
“Türk tarihinin en büyük isimlerinden biri olan Vecihi Hürkuş kimdir? Türk Hava Kuvvetleri ile bağlantısı ne? Havacılık tarihi açısından Türkiye için çok büyük öneme sahip olan Vecihi Hürkuş’un hayatını inceliyoruz.”
Vecihi Hürkuş Yaşam Öyküsü
Vecihi Hürkuş, uçaklara ve makinelere hayranlık duyarak bir çocukluk geçirdi. Birinci Dünya Savaşı yıllarında ise pilotaj eğitimini tamamlayarak bir Rus uçağını düşürdü. Bu zaferinden kısa bir süre sonra büyük savaş sona erdi ve Osmanlı İmparatorluğu yenik duruma düştü.
Uçak projeleri tasarlayan Vecihi Hürkuş, Kurtuluş savaşının başlaması ile milli mücadeleye katıldı. Tekrar uçağı ile havalanan Vecihi bey, bir Yunan uçağını daha düşürerek TBMM’den büyük taktir topladı. Yaptığı keşif uçuşları ile Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında büyük rol oynadı. Bu durumdan dolayı kendisine TBMM tarafından üç kez takdirname verildi. Tarihte TBMM’nin üç kez takdirname verdiği kimse yoktur. Aynı şekilde kırmızı şeritli istiklal madalyası almaya da hak kazandı.
Önerilen Yazı » Hürkuş Uçak Projesi
Vecihi Hürkuş’un Üretimi Türk Uçağı | Vecihi K-VI
Yunanlardan ele geçirilen bazı uçak parçaları ile çalışmaya başlayan Vecihi Hürkuş 28 Ocak 1925’te kendi üretimi olan Vecihi K-VI adlı uçağını ilk kez uçurma girişiminde bulundu. Fakat dönem içerisinde havacılık faaliyetlerinden anlayan hiçbir merci bulunmadığı için izinsiz uçuş sebebiyle ödül verilmesi gereken Vecihi beye ceza verildi.
Umudunu yitirmeyen ve çalışmalarına gayretle devam eden Vecihi bey 1930 yılında Türk Sivil Uçağı olan Vecihi XIV’ı inşa etti. Yaptığı denemelerden sonra başarılı bir uçuş gerçekleştiren Vecihi Hürkuş’a yine Ankara’dan olumsuz yanıt geldiği. Tayyareyi inceleyecek ve onay verecek hiçbir kurumun olmaması sebebiyle kendisine engel getirildi.
Önerilen Yazı » Nuri Demirağ Kimdir? Hayatı ve İcatları
Vecihi Hürkuş’un Çekoslavakya Yolculuğu
Türkiye’de yaşadığı tüm bu olumsuz girişimler sebebiyle Vecihi bey uçağı tamamen sökerek bir vagonla Çekoslavakya’nın Prag kentine taşıdı. Burada tekrar birleştirdiği uçak ile hükümetten izin alarak bir uçuş gerçekleştirdi. Uçağa gerekli olan tüm izinler verildikten sonra Prag’dan İstanbul’a bir uçuş gerçekleştirdi. Tüm Türkiye’de büyük turlar ve geziler düzenledi.
Vecihi Hürkuş ve Almanya
Hürkuş daha sonra üstün başarıları görülünce Almanya’ya eğitim alması için gönderildi. 1937 yılında gittiği Almanya’dan 1939 yılında mezun olarak dönünce kendisini hile yaptığı düşünülerek uçak mühendisi olarak kabul görmedi.
Hürkuş Hava Yolları
Takvimler 1954 yılını gösterdiğinde Türkiye’de önemli bir adım atılmıştı. Vecihi Hürkuş, kendi soy ismiyle bir havayolu şirketi kurarak, o yıllarda ilk hava yolları şirketi arasına girdi. Lakin yine üzerine yapılan ağır sabotajlar ile uçuşlardan men edildi.
Vecihi Hürkuş’un Vefatı
Ülkesi için hep bir şeyler bırakmak isteyen bu amaçla çalışan, Türk havacılık tarihinin en büyük ve en önemli girişimcilerinden bir tanesi olan Vecihi Bey 1969 yılında GATA’da yapılan tüm müdahalelere rağmen hayata döndürülememiş ve ebedi istirahat uykusuna yatmıştır. Ne yazık ki değeri ve önemi anlaşılamayan büyük Türk girişimlerinden bir tanesi idi.