Sürgülü Cetvel

Bu yazımızda eskiden kullanılan bir cetvel çeşidi olan sürgülü cetveli inceledik. Hesap makineleri yokken bu cetveller ile hesaplamalar yapılıyormuş. Çok eski yıllarda yani 1622 yılında William Oughtred tarafından yapılan bu cetvel bir ihtiyaçtan dolayı ortaya çıkmış.

İki sayıyı logaritma kullanarak çarpmak için o iki sayının logaritmasını tablodan bulup toplamak, sonra yine tabloya bakıp hangi sayının logaritmasının bu toplama eşit olduğunu bulmak Laplace’ın dediği gibi “astronomların hayatını ikiye katlamıştı” ama bir süre sonra bu iş de yorucu gelmeye başladı. Bunun mutlaka daha kolay bir yolu olmalıydı. Sürgülü cetvel böyle ortaya çıktı.

surgulu-cetvel-nedir

Önerilen Yazı » Komparatör (Ölçü Saati) Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Ölçülür?

Sürgülü cetvelin o zamanlarda bilim dünyasına kattığı en önemli özelliği iki sayının logaritmalarını mekanik olarak toplayıp cevabı da anında gösterdiği için logaritma tablolarına bakmaya gerek kalmıyordu. Sürgülü cetvelin küçük bir kusuru vardı. İki çizgi arasında kalan noktanın hangi sayıya karşılık geldiğini göz kararı bulunuyordu.

surgulu-cetvel

Önerilen Yazı » Mach Sayısı Nedir?

Örneğin aradığımız sayı 2,7 ile 2,8 arasında görünüyorsa, tam nerede olduğunu biz tahmin etmeye çalışıyorduk; tam ortadaysa 2,75, tam ortada değilse 2,74 veya 2,78 gibi bir tahminde bulunuyorduk. Pek çok hesapta bu hassaslık yeterliydi. Üstelik hesap yapmanın kolaylığı da sürgülü cetvelleri bilim ve mühendislik dünyasının vazgeçilmez aletleri yapmıştı. Tabi teknoloji gelişip, hesap makineleri çıkınca sürgülü cetvellerde eski anılarda yerini aldı. Son sürgülü cetvel de 1976 yılında imal edilmiş.

Teknoloji Projeleri Youtube Kanalımızdaki Son Videomuza Göz Atmış Mıydınız?

One thought on “Sürgülü Cetvel

  • ibrahim h çağlayan

    ODTÜ’ye başladığım yıl 1971’de sömestre başlamadan bir ay sürgülü hesap cetveli eğitimi gördük. Oysa ben lise 2’den itibaren sürgülü hesap cetveli kullanmaya başlamıştım. İlk hesap makinam sadece 4 işlemi yapabilen ve 1 bölü sıfır işlemini istediğinizde sonsuza doğru saymaya başlayan bir Casio idi, galiba ilk modeldi; 3. sınıfta edinmiştim. Şu anda hala masamda çalışır halde duruyor. ODTÜ’de 3 günlük hesap makinası boykotu yapıldığını da belirteyim.

    Yanıtla

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir