Triz Nedir?

Yaratıcı problem çözme teorisi olan TRIZ, 1926 yılında Sovyetler Birliği’nde yaşayan Genrich Altshuller tarafından ortaya çıkarılmıştır. Teoriya Resheniya Izobretatelskikh Zadatch kelimelerinin baş harflerinden oluşan TRIZ’in çıkış hikayesi de bir hayli değişik. Genrich Altshuller, Sovyetler Birliği’nde patent subayı olarak çalışırken, çok sayıda patenti incelemiş. İncelerken de patentlerin arkasındaki temel fikirleri yakalayarak TRIZ’i ortaya çıkarmıştır.

TRIZ’in bir çok aracı diğer çoğu teknik gibi psikoloji temeline dayanmayıp bundan önceki mucitlerin yaptıklarından örnek çıkarmaya dayanmaktadır. Ancak yine de “Minik Cüceler Topluluğu”, “9 Pencere Yaklaşımı”, “Boyut, Zaman, Maliyet Operatörleri” gibi teknikler daha çok psikolojik ataleti kırmaya yöneliktir.

TRIZ size problemin çözümünün yaklaşık olarak neye benzediğini söyler. Örneğin 1km karelik bir alanda hazine olsun. Önceden nerede olduğunu bilmediğimiz için her yeri tek tek kazmamız gerekir. Bizden önce başkaları da kazmış ise şanslı sayılırız en azından oraları kazmamıza gerek kalmaz. TRIZ ise sizi boş yere tüm alanı kazmanıza gerek bırakmadan örneğin 10 metre karelik bir alanda kazı yaparak hazineyi bulmanızı sağlar. Doğrudan hazineyi buldurmaz, eninde sonunda deneme/yanılma veya beyin fırtınası gibi tekniklere ihtiyacınız olacaktır. Yani bir program yapalım düğmeye bastığımızda bize doğrudan buluş yapsın diye bir beklenti içinde olmamamız gerekir. Program sizi çözüme oldukça yaklaştıracaktır.

İlginizi Çekebilir » Origami Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Aşağıdaki şekilde TRIZ’in bir çok tekniğini görebilirsiniz. Dikkat edilirse tekniklerin bir kısmı problem çözmeye yönelik iken diğer grup ise gelecekte ne olacağına dair fikir yürütmemize yarar. Bu resmin içinde TRIZ’in psikolojik ataleti kırmaya yönelik Minik Cüceler Topluluğu, 9 Pencere Yaklaşımı, Boyut, Zaman, Maliyet Operatörleri gibi tekniklerin yer almadığına dikkat ediniz.

TRIZ ile problem çözümü 5 önemli temel üzerine kurulmuştur.

Buluş Prensipleri (Inventive Principles)

Çelişkiler (Contradicitions)

İdealillik ( Ideality)

Standart Çözümler ( Standart Solutions)

Gelişim Trendleri ( Trends of Evolution)

Beş temel yaklaşım için kullanılan TRIZ araçları ve teknikleri

40 Buluş Prensibi (40 Inventive Principles)

39×39 Çelişki Matrisi (39 x 39 Contradiction Matrix )

İdeallik ( Ideality )

9 Pencere Yaklaşımı (9 Windows approach)

8 Gelişim Eğilimi (8 Trends of Evolution )

Kaynaklar (Resources)

Fonksiyonel Analiz ( Functional Analysis )

Cisim-Alan Prensibi (Su-Fields Principles)

76 Buluş Standartı (76 Inventive Standards)

Minik Cüceler Topluluğu (Little Smart People)

Bilimsel Etkiler (Scientific Effects)

Boyut, Zaman, Maliyet Operatörleri (Size Time Cost Operators or DTC Operator)

ARIZ (ARIZ)

Kaynak: Prof. Dr. Metin Orhan Kaya / ITU Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi

Teknoloji Projeleri Youtube Kanalımızdaki Son Videomuza Göz Atmış Mıydınız?